کد مطلب:173 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:426
شرایط لباس نمازگزار
مسأله 735ـ لباس نمازگزار شش شرط دارد: 1ـ پاك بودن. 2ـ غصبی نبودن،
[145]
بنابراحتیاط واجب. 3ـ ازاجزاء مردار نباشد. 4ـ از حیوان حرام گوشت نباشد. 5 و 6ـ اگر نمازگزار مرد است لباس او از ابریشم خالص یا طلا بافت نباشد و شرح اینها در مسائل آینده خواهد آمد.
شرط اوّل ـ پاك بودن
مسأله 736ـ اگر كسی عمداً با لباس یا بدن نجس نماز بخواند نمازش باطل است، حتّی اگر به خاطر یاد نگرفتن مسأله باشد.
مسأله 737ـ اگر خبر ندارد كه بدن یا لباسش نجس است و بعد از نماز بفهمد، نمازش صحیح است، امّا اگر قبلاً باخبر بوده و فراموش كرده و با آن نماز خوانده باید نماز را اعاده كند، خواه در وسط نماز یادش بیاید، یا بعد از نماز و اگر وقت نماز گذشته باید قضا كند.
مسأله 738ـ هرگاه كسی مشغول نماز است و در وسط نماز لباس یا بدن او نجس شود، یا بفهمد لباس یا بدن او نجس شده است امّا نداند همان موقع نجس شده یا از قبل نجس بوده، چنانچه آب در دسترس اوست و آب كشیدن بدن یا لباس یا عوض كردن آن نماز را به هم نمی زند باید همان موقع آن را آب بكشد، یا عوض كند، سپس نماز را ادامه دهد و اگر ممكن نیست باید نماز را بشكند و با بدن و لباس پاك نماز بخواند و این در صورتی است كه وقت تنگ نباشد و الاّ با همان حال نماز می خواند و صحیح است.
مسأله 739ـ كسی كه بعد از نماز بفهمد بدن یا لباسش نجس بوده نمازش صحیح است، خواه در وقت باشد یا بعد از وقت.
مسأله 740ـ هرگاه لباس یا بدن نجس بوده و آن را آب بكشد و یقین به پاكی آن پیدا كند و نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد هنوز پاك نشده است، نماز او صحیح است و برای نمازهای بعد باید آن را پاك كند.
مسأله 741ـ هرگاه در لباس خود خونی ببیند و یقین كند كه به مقدار كمتر از
[146]
درهم است و یا خون زخم و دمل است كه برای نماز اشكال ندارد و با آن نماز بخواند، بعد بفهمد خون بیش از مقدار درهم بوده، یا خون از غیر زخم و دمل است نمازش صحیح است.
مسأله 742ـ هرگاه نجس بودن چیزی را فراموش كند و بدن یا لباسش با رطوبت به آن ملاقات كند و نماز بخواند بعد یادش بیاید نماز او صحیح است، ولی اگر بدنش با رطوبت به چیزی كه نجس بودن آن را فراموش كرده ملاقات كند و بدون آن كه خود را آب بكشد، غسل كند، غسل و نمازش باطل است.
مسأله 743ـ كسی كه یك لباس بیشتر ندارد هرگاه بدن و لباس او هر دو نجس شود و به اندازه آب كشیدن یكی از آن دو بیشتر آب ندارد احتیاط واجب آن است كه بدن را آب بكشد و نماز را با همان لباس نجس بخواند، ولی اگر نجاست لباس شدید تر باشد (مثلاً نجاستش از بول باشد كه باید آن را با آب قلیل دو مرتبه شست و نجاست بدن مثلاً از خون باشد كه یك مرتبه شستن كافی است) احتیاط واجب آن است كه لباس را بشوید و با نجاست بدن نماز را بخواند.
مسأله 744ـ هرگاه كسی غیر از لباس نجس لباس دیگری در اختیار ندارد واحتمال نمی دهد تا آخر وقت لباس پاك پیدا كند باید با همان لباس نماز بخواند.
مسأله 745ـ كسی كه دو لباس دارد و می داند یكی از آن دو نجس است امّا نمی داندكدامیك از آنهاست با هیچ كدام نمی تواند نماز بخواند و باید هر دو را آب بكشد و اگر توانایی بر این كار نداشته باشد بایددو نماز جداگانه با آن دو لباس بخواند.
شرط دوّم - غصبی نبودن
مسأله 746ـ لباس نمازگزار بنابر احتیاط واجب باید مباح باشد و اگر عمداً در لباس غصبی نماز بخواند حتّی اگر نخ یا دكمه آن غصبی باشد نماز را اعاده كند، ولی اگر نمی دانست غصبی است و با آن نماز خواند نمازش صحیح است، همچنین اگر
[147]
قبلاً می دانسته غصبی است و بعد فراموش كرده، مگر این كه غاصب خود نمازگزار باشد، به این معنی كه چیزی را غصب كرده و بعد فراموش نموده و با آن نماز خوانده است در اینجا احتیاط واجب آن است كه اعاده نماید.
مسأله 747ـ چنانچه در اثناء نماز متوجّه شود كه لباس او غصبی است اگر چیز دیگری كه عورت او را بپوشاند در تن دارد باید لباس غصبی را بیرون آورد و نماز را ادامه دهد و اگر چیز دیگری در تن ندارد نماز را بشكند و با لباس غیر غصبی نماز بخواند.
مسأله 748ـ اگر كسی برای حفظ جان خود با لباس غصبی نماز بخواند نمازش صحیح است، همچنین اگر برای حفظ آن لباس از دستبرد دزد و مانند آن، آن را بپوشد، نمازش درست است.
مسأله 749ـ اگر با پولی كه خمس یا زكات آن را نداده لباس بخرد، نماز در آن لباس اشكال دارد، همچنین اگر لباسی را نسیه بخرد امّا در موقع معامله قصدش این باشد كه از پولی كه خمس یا زكات آن را نداده بدهی خود را بدهد یا اصلاً بدهی خود را ندهد نمازش اشكال دارد.
شرط سوم ـ از اجزاء مردار نباشد
مسأله 750ـ لباس نمازگزار باید از اجزاء حیوان مرده ای كه خون جهنده دارد نباشد، بلكه احتیاط واجب آن است كه از اجزای حیوانهای مرده دیگر كه خون جهنده ندارند (مانند ماهی و مار) نیز اجتناب كند.
مسأله 751ـ نمازگزار باید از اجزای مردار چیزی همراه نداشته باشد هرچند
به صورت لباس هم نباشد امّا اجزایی كه مانند مو و پشم بی روح است مانعی ندارد، مثلاً می توان از مو و پشم مردار حلال گوشت لباس تهیّه كرد و با آن
نماز خواند.
مسأله 752ـ با لباسهای چرمی كه از بازار مسلمانان تهیّه می شود می توان نماز
[148]
خواند هرچند شك داشته باشد كه از حیوانی است كه ذبح شرعی شده یا نه، امّا اگر یقین داشته باشد كه چرم را از ممالك غیر اسلامی آورده اند و فروشنده یك انسان لاابالی است كه درباره آن تحقیق نكرده نماز با آن جایز نیست و اگر نداند چرم از بلاد اسلامی است یا غیر بلاد اسلامی اشكالی ندارد.
شرط چهارم ـ از حیوان حرام گوشت نباشد
مسأله 753ـ لباس نمازگزار باید ازحیوان حرام گوشت نباشد، حتّی اگر مویی ازآن همراه نمازگزار باشد اشكال دارد.
مسأله 754ـ هرگاه آب دهان یا بینی یا رطوبت دیگری از حیوان حرام گوشت (مانند گربه) در بدن یا لباس نمازگزار باشد مادام كه عین آن برطرف نشده نماز با آن اشكال دارد، امّا اگر خشك شود و عین آن برطرف گردد نماز صحیح است.
مسأله 755ـ بودن مو یا عرق یا آب دهان انسانی در بدن یا لباس انسانی دیگر برای نماز او اشكال ندارد.
مسأله 756ـ اگر مروارید یا موم همراه نمازگزار باشد برای نماز او اشكالی ندارد ولی نماز خواندن با دكمه صدف كه از حیوان حرام گوشت گرفته می شود مشكل است.
مسأله 757ـ اگر شك داشته باشد كه لباس از پشم و كرك و موی حیوان حلال گوشت است یا حرام گوشت، نماز با آن صحیح است، خواه در داخل تهیّه شده باشد یا در خارج.
مسأله 758ـ این ایّام چرمهای مصنوعی را به وسیله مواد پلاستیكی و مانند
آن می سازند نماز خواندن با آن اشكالی ندارد و هرگاه شك كند كه چیزی چرم مصنوعی است یا چرم واقعی یا از حیوان حرام گوشت، یا حیوان مرده، آن هم اشكالی ندارد.
مسأله 759ـ بنابر احتیاط واجب باید از پوست خز و سنجاب در نماز اجتناب كرد.
[149]
شرط پنجم ـ طلابافت نباشد
مسأله 760ـ نماز خواندن با لباس طلا بافت برای مردان جایز نیست و نماز را باطل می كند، ولی برای زنان در صورتی كه اسراف نباشد اشكالی ندارد، در غیر حال نماز نیز پوشیدن چنین لباسی برای مردان حرام است.
مسأله 761ـ زینت طلا مانند انگشتر طلا و یا ساعت مچی طلا و مانند آن برای مردان حرام است و نماز با آن نیز باطل است و احتیاط واجب آن است كه از استعمال عینك طلا نیز خودداری شود ولی همه اینها برای زنان در نماز و غیر نماز جایز است.
مسأله 762ـ دندان طلا اگر در جلو باشد و جنبه زینت داشته باشد برای مردان چه در نماز و چه در غیر نماز اشكال دارد، مگر این كه ناچار باشند.
شرط ششم ـ از ابریشم خالص نباشد
مسأله 763ـ پوشیدن لباس از ابریشم خالص برای مردان حرام است، حتّی عرقچین و بند شلوار و نماز با آن باطل است، حتّی آستر لباس نیز نباید از ابریشم خالص باشد، امّا برای زنان همه اینها چه در حال نماز و چه در غیر نماز جایز است.
مسأله 764ـ لباسی كه معلوم نیست از ابریشم خالص است یا چیز دیگر پوشیدن آن اشكال ندارد و نماز با آن صحیح است.
مسأله 765ـ اگر دستمال ابریشمی و مانند آن در جیب مرد باشد حرام نیست و نماز را باطل نمی كند.
مسأله 766ـ هرگاه لباس مخلوط از ابریشم و غیر آن باشد اشكالی برای هیچ كس ندارد، امّا اگر غیر ابریشم بقدری كم باشدكه به حساب نیاید برای مرد جایز نیست.
مسأله 767ـ در حال اضطرار و ناچاری پوشیدن لباس ابریشمی خالص و طلا بافت یا غصبی و یا لباسی كه از مردار تهیّه شده مانعی ندارد و می تواند با آن نماز بخواند.
[150]
مسأله 768ـ اگر غیر از لباس نجس و ابریشمی و طلا بافت یا لباسی كه از مردار یا حیوان حرام گوشت تهیّه شده لباس دیگری ندارد باید با همان نماز بخواند، ولی اگر لباس او منحصر به غصبی است و می تواند برهنه نماز بخواند باید به دستوری كه برای برهنگان گفته شد عمل كند.
مسأله 769ـ هرگاه لباسی كه نماز در آن جایز است در اختیار ندارد اگر می تواند باید بخرد یا كرایه كند واگر دیگری به او ببخشد یا عاریه دهد چنانچه منّت و ناراحتی زیادی نداشته باشد باید قبول كند.
مسأله 770ـ بنابر احتیاط واجب باید انسان از پوشیدن لباس شهرت خودداری كند، منظور از لباس شهرت لباسی است كه جنبه ریاكاری دارد و می خواهد به وسیله آن مثلاً به زهد و ترك دنیا مشهور شود، خواه از جهت پارچه یا رنگ آن باشد یا دوخت آن، امّا اگر واقعا قصدش ساده پوشیدن است و جنبه ریا كاری ندارد نه تنها جایز است بلكه عملی است شایسته و اگر كسی با لباس شهرت نماز بخواند نماز او باطل نیست.
مسأله 771ـ پوشیدن لباسی كه مایه هتك و بی آبرویی انسان یا منشأ فساد می شود اشكال دارد.
مسأله 772ـ احتیاط آن است كه مرد لباس مخصوص زنان و زن لباس مخصوص مردان را نپوشد، ولی نماز با آن اشكال ندارد.
مسأله 773ـ كسی كه باید خوابیده نماز بخواند هرگاه برهنه باشد، بنابر احتیاط واجب باید لحاف یا تشك او نجس یا ابریشم خالص و مانند آن كه در بالا گفته شد نباشد، مگر در حالت اضطرار.
مواردی كه نجس بودن لباس یا بدن نمازگزار جایز است
مسأله 774ـ در شش صورت اگر بدن یا لباس نمازگزار نجس باشد نماز او صحیح
[151]
است:
1ـ در جایی كه به واسطه زخم یا جراحت و دمل، لباس یا بدن به خون آلوده شده باشد.
2ـ در جایی كه خون موجود در لباس كمتر از درهم باشد (درهم تقریباً به اندازه یك «بند انگشت» اشاره است).
3ـ هرگاه لباسهای كوچك مانند جوراب و عرقچین او نجس باشد.
4ـ محمول متنجّس.
5ـ لباس زنی كه پرستار بچّه است.
6ـ در جایی كه ناچار است با بدن یا لباس نجس نماز بخواند. شرح اینها در مسائل آینده خواهد آمد.
مسأله 775ـ اوّل هرگاه در بدن یا لباس نمازگزار خون زخم یا جراحت یا دمل باشد اگر به گونه ای است كه آب كشیدن بدن یا لباس، كار مشكلی است تا وقتی كه زخم یا جراحت و دمل خوب نشده می تواند با آن نماز بخواند، همچنین است چركی كه با خون بیرون می آید، یا دوایی كه روی زخم می گذارند و نجس می شود، ولی اگر زخم بزودی خوب می شود و شستن خون آن از لباس یا بدن آسان است باید آن را آب كشد.
مسأله 776ـ جایی از لباس یا بدن كه با زخم فاصله دارد اگر با آن نجس
شود باید آن را آب بكشد، مگر جاهایی كه معمولاً خون از زخم به آنجا
سرایت می كند.
مسأله 777ـ هرگاه به آسانی می تواند زخم را پانسمان كند و از سرایت خون به سایر بدن یا لباس جلوگیری كند باید این كار را انجام دهد.
مسأله 778ـ هرگاه زخم داخل بینی یا دهان باشد و خونی از آن به بدن یا لباس رسد احتیاط واجب آن است كه با آن نماز نخواند، خون بواسیر نیز اگر از داخل بدن باشد همین حكم را دارد.
[152]
مسأله 779ـ كسی كه بدنش زخم است اگر در لباس یا بدن خود خونی ببیند و نداند از آن زخم است یا خون دیگر نماز خواندن با آن مشكل است.
مسأله 780ـ اگر چند زخم در بدن وجود دارد و بطوری نزدیك هم است كه یك زخم حساب می شود تا وقتی كه همه خوب نشده است نماز خواندن با آنها اشكال ندارد، ولی اگر به اندازه ای از هم دور است كه هر كدام یك زخم حساب می شود، هر كدام خوب شود باید بدن و لباس را از خون آن آب بكشد.
مسأله 781ـ دوم از موارد عفو، خون كمتر از درهم است كه در لباس نمازگزار باشد، نماز خواندن با آن جایز است به شرط این كه از خون حیض یا نفاس و استحاضه و خون سگ و خوك و مردار و خون حیوان حرام گوشت و همچنین خون كافر نباشد(بنابر احتیاط واجب).
مسأله 782ـ هرگاه خون در چند جای لباس پراكنده باشد اگر مجموع آن كمتر از درهم است برای نماز ضرری ندارد، ولی خونی كه بر بدن است به هر مقدار باشد بنابر احتیاط واجب باید آن را شست.
مسأله 783ـ هرگاه لباس دارای آستر است اگر خون به آستر نیز سرایت كند هر كدام خون جداگانه ای حساب می شود، ولی در پارچه اگر زیاد ضخیم نباشد و از یك طرف به طرف دیگر سرایت كند، پشت و روی آن یكی محسوب می شود.
مسأله 784ـ خونی كه كمتر از مقدار درهم است هرگاه بدون شستن از لباس زایل شود جای آن نجس است، ولی برای نماز اشكالی ندارد.
مسأله 785ـ اگر خونی كه در لباس است كمتر از درهم باشد و نجاست دیگری مانند بول روی آن بریزد نماز خواندن با آن جایز نیست.
مسأله 786ـ سوم از موارد عفو، لباسهای كوچك نمازگزار است، مانند عرقچین و جورابی كه نمی توان با آن عورت را پوشانید، اگر نجس باشد نماز با آنها صحیح است و همچنین انگشتر و عینك كه نجس شده است.
مسأله 787ـ چهارم، هرگاه دستمال یا لباس نجسی كه می توان با آن عورت را
[153]
پوشانید در جیب نمازگزار باشد نماز او صحیح است و همچنین سایر اشیاء نجس، ولی احتیاط مستحب اجتناب از آن است.
مسأله 788ـ پنجم، زنی كه پرستار بچّه است و نمی تواند برای نماز به آسانی لباس طاهر تهیّه كند، هرگاه در شبانه روز یك مرتبه لباس خود را بشوید می تواند با آن نماز بخواند، هرچند لباسش با بول بچّه نجس شود، ولی احتیاط آن است كه لباس خود را برای اوّلین نمازی كه به جا می آورد آب بكشد.
مسأله 789ـ هرگاه بتواند با وسایلی (مثلاً با پوشكهای معمولی) جلو سرایت نجاست بچّه را بگیرد باید چنین كند و نیز اگر لباسهای متعدد دارد باید از لباس پاك استفاده كند.
مستحبّات و مكروهات لباس نمازگزار
مسأله 790ـ چند چیز در لباس نمازگزار به امید ثواب مطلوب است، از آن جمله: پوشیدن لباس سفید و پاكیزه ترین لباسها و استعمال بوی خوش و انگشتر عقیق به دست كردن.
مسأله 791ـ ترك چند چیز در لباس نمازگزار به امید ثواب مطلوب است از جمله: پوشیدن لباس سیاه (مگر در مورد تعظیم شعائر، چادر، عبا، و عمّامه سادات) و لباس كثیف و تنگ و لباس كسی كه از نجاست پرهیز نمی كند، مخصوصاً لباس شرابخوار و باز بودن دكمه های لباس و پوشیدن لباسی كه نقش صورت دارد و همچنین انگشتری كه روی آن صورت انسان یا حیوانی نقش شده است.
[145]
بنابراحتیاط واجب. 3ـ ازاجزاء مردار نباشد. 4ـ از حیوان حرام گوشت نباشد. 5 و 6ـ اگر نمازگزار مرد است لباس او از ابریشم خالص یا طلا بافت نباشد و شرح اینها در مسائل آینده خواهد آمد.
شرط اوّل ـ پاك بودن
مسأله 736ـ اگر كسی عمداً با لباس یا بدن نجس نماز بخواند نمازش باطل است، حتّی اگر به خاطر یاد نگرفتن مسأله باشد.
مسأله 737ـ اگر خبر ندارد كه بدن یا لباسش نجس است و بعد از نماز بفهمد، نمازش صحیح است، امّا اگر قبلاً باخبر بوده و فراموش كرده و با آن نماز خوانده باید نماز را اعاده كند، خواه در وسط نماز یادش بیاید، یا بعد از نماز و اگر وقت نماز گذشته باید قضا كند.
مسأله 738ـ هرگاه كسی مشغول نماز است و در وسط نماز لباس یا بدن او نجس شود، یا بفهمد لباس یا بدن او نجس شده است امّا نداند همان موقع نجس شده یا از قبل نجس بوده، چنانچه آب در دسترس اوست و آب كشیدن بدن یا لباس یا عوض كردن آن نماز را به هم نمی زند باید همان موقع آن را آب بكشد، یا عوض كند، سپس نماز را ادامه دهد و اگر ممكن نیست باید نماز را بشكند و با بدن و لباس پاك نماز بخواند و این در صورتی است كه وقت تنگ نباشد و الاّ با همان حال نماز می خواند و صحیح است.
مسأله 739ـ كسی كه بعد از نماز بفهمد بدن یا لباسش نجس بوده نمازش صحیح است، خواه در وقت باشد یا بعد از وقت.
مسأله 740ـ هرگاه لباس یا بدن نجس بوده و آن را آب بكشد و یقین به پاكی آن پیدا كند و نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد هنوز پاك نشده است، نماز او صحیح است و برای نمازهای بعد باید آن را پاك كند.
مسأله 741ـ هرگاه در لباس خود خونی ببیند و یقین كند كه به مقدار كمتر از
[146]
درهم است و یا خون زخم و دمل است كه برای نماز اشكال ندارد و با آن نماز بخواند، بعد بفهمد خون بیش از مقدار درهم بوده، یا خون از غیر زخم و دمل است نمازش صحیح است.
مسأله 742ـ هرگاه نجس بودن چیزی را فراموش كند و بدن یا لباسش با رطوبت به آن ملاقات كند و نماز بخواند بعد یادش بیاید نماز او صحیح است، ولی اگر بدنش با رطوبت به چیزی كه نجس بودن آن را فراموش كرده ملاقات كند و بدون آن كه خود را آب بكشد، غسل كند، غسل و نمازش باطل است.
مسأله 743ـ كسی كه یك لباس بیشتر ندارد هرگاه بدن و لباس او هر دو نجس شود و به اندازه آب كشیدن یكی از آن دو بیشتر آب ندارد احتیاط واجب آن است كه بدن را آب بكشد و نماز را با همان لباس نجس بخواند، ولی اگر نجاست لباس شدید تر باشد (مثلاً نجاستش از بول باشد كه باید آن را با آب قلیل دو مرتبه شست و نجاست بدن مثلاً از خون باشد كه یك مرتبه شستن كافی است) احتیاط واجب آن است كه لباس را بشوید و با نجاست بدن نماز را بخواند.
مسأله 744ـ هرگاه كسی غیر از لباس نجس لباس دیگری در اختیار ندارد واحتمال نمی دهد تا آخر وقت لباس پاك پیدا كند باید با همان لباس نماز بخواند.
مسأله 745ـ كسی كه دو لباس دارد و می داند یكی از آن دو نجس است امّا نمی داندكدامیك از آنهاست با هیچ كدام نمی تواند نماز بخواند و باید هر دو را آب بكشد و اگر توانایی بر این كار نداشته باشد بایددو نماز جداگانه با آن دو لباس بخواند.
شرط دوّم - غصبی نبودن
مسأله 746ـ لباس نمازگزار بنابر احتیاط واجب باید مباح باشد و اگر عمداً در لباس غصبی نماز بخواند حتّی اگر نخ یا دكمه آن غصبی باشد نماز را اعاده كند، ولی اگر نمی دانست غصبی است و با آن نماز خواند نمازش صحیح است، همچنین اگر
[147]
قبلاً می دانسته غصبی است و بعد فراموش كرده، مگر این كه غاصب خود نمازگزار باشد، به این معنی كه چیزی را غصب كرده و بعد فراموش نموده و با آن نماز خوانده است در اینجا احتیاط واجب آن است كه اعاده نماید.
مسأله 747ـ چنانچه در اثناء نماز متوجّه شود كه لباس او غصبی است اگر چیز دیگری كه عورت او را بپوشاند در تن دارد باید لباس غصبی را بیرون آورد و نماز را ادامه دهد و اگر چیز دیگری در تن ندارد نماز را بشكند و با لباس غیر غصبی نماز بخواند.
مسأله 748ـ اگر كسی برای حفظ جان خود با لباس غصبی نماز بخواند نمازش صحیح است، همچنین اگر برای حفظ آن لباس از دستبرد دزد و مانند آن، آن را بپوشد، نمازش درست است.
مسأله 749ـ اگر با پولی كه خمس یا زكات آن را نداده لباس بخرد، نماز در آن لباس اشكال دارد، همچنین اگر لباسی را نسیه بخرد امّا در موقع معامله قصدش این باشد كه از پولی كه خمس یا زكات آن را نداده بدهی خود را بدهد یا اصلاً بدهی خود را ندهد نمازش اشكال دارد.
شرط سوم ـ از اجزاء مردار نباشد
مسأله 750ـ لباس نمازگزار باید از اجزاء حیوان مرده ای كه خون جهنده دارد نباشد، بلكه احتیاط واجب آن است كه از اجزای حیوانهای مرده دیگر كه خون جهنده ندارند (مانند ماهی و مار) نیز اجتناب كند.
مسأله 751ـ نمازگزار باید از اجزای مردار چیزی همراه نداشته باشد هرچند
به صورت لباس هم نباشد امّا اجزایی كه مانند مو و پشم بی روح است مانعی ندارد، مثلاً می توان از مو و پشم مردار حلال گوشت لباس تهیّه كرد و با آن
نماز خواند.
مسأله 752ـ با لباسهای چرمی كه از بازار مسلمانان تهیّه می شود می توان نماز
[148]
خواند هرچند شك داشته باشد كه از حیوانی است كه ذبح شرعی شده یا نه، امّا اگر یقین داشته باشد كه چرم را از ممالك غیر اسلامی آورده اند و فروشنده یك انسان لاابالی است كه درباره آن تحقیق نكرده نماز با آن جایز نیست و اگر نداند چرم از بلاد اسلامی است یا غیر بلاد اسلامی اشكالی ندارد.
شرط چهارم ـ از حیوان حرام گوشت نباشد
مسأله 753ـ لباس نمازگزار باید ازحیوان حرام گوشت نباشد، حتّی اگر مویی ازآن همراه نمازگزار باشد اشكال دارد.
مسأله 754ـ هرگاه آب دهان یا بینی یا رطوبت دیگری از حیوان حرام گوشت (مانند گربه) در بدن یا لباس نمازگزار باشد مادام كه عین آن برطرف نشده نماز با آن اشكال دارد، امّا اگر خشك شود و عین آن برطرف گردد نماز صحیح است.
مسأله 755ـ بودن مو یا عرق یا آب دهان انسانی در بدن یا لباس انسانی دیگر برای نماز او اشكال ندارد.
مسأله 756ـ اگر مروارید یا موم همراه نمازگزار باشد برای نماز او اشكالی ندارد ولی نماز خواندن با دكمه صدف كه از حیوان حرام گوشت گرفته می شود مشكل است.
مسأله 757ـ اگر شك داشته باشد كه لباس از پشم و كرك و موی حیوان حلال گوشت است یا حرام گوشت، نماز با آن صحیح است، خواه در داخل تهیّه شده باشد یا در خارج.
مسأله 758ـ این ایّام چرمهای مصنوعی را به وسیله مواد پلاستیكی و مانند
آن می سازند نماز خواندن با آن اشكالی ندارد و هرگاه شك كند كه چیزی چرم مصنوعی است یا چرم واقعی یا از حیوان حرام گوشت، یا حیوان مرده، آن هم اشكالی ندارد.
مسأله 759ـ بنابر احتیاط واجب باید از پوست خز و سنجاب در نماز اجتناب كرد.
[149]
شرط پنجم ـ طلابافت نباشد
مسأله 760ـ نماز خواندن با لباس طلا بافت برای مردان جایز نیست و نماز را باطل می كند، ولی برای زنان در صورتی كه اسراف نباشد اشكالی ندارد، در غیر حال نماز نیز پوشیدن چنین لباسی برای مردان حرام است.
مسأله 761ـ زینت طلا مانند انگشتر طلا و یا ساعت مچی طلا و مانند آن برای مردان حرام است و نماز با آن نیز باطل است و احتیاط واجب آن است كه از استعمال عینك طلا نیز خودداری شود ولی همه اینها برای زنان در نماز و غیر نماز جایز است.
مسأله 762ـ دندان طلا اگر در جلو باشد و جنبه زینت داشته باشد برای مردان چه در نماز و چه در غیر نماز اشكال دارد، مگر این كه ناچار باشند.
شرط ششم ـ از ابریشم خالص نباشد
مسأله 763ـ پوشیدن لباس از ابریشم خالص برای مردان حرام است، حتّی عرقچین و بند شلوار و نماز با آن باطل است، حتّی آستر لباس نیز نباید از ابریشم خالص باشد، امّا برای زنان همه اینها چه در حال نماز و چه در غیر نماز جایز است.
مسأله 764ـ لباسی كه معلوم نیست از ابریشم خالص است یا چیز دیگر پوشیدن آن اشكال ندارد و نماز با آن صحیح است.
مسأله 765ـ اگر دستمال ابریشمی و مانند آن در جیب مرد باشد حرام نیست و نماز را باطل نمی كند.
مسأله 766ـ هرگاه لباس مخلوط از ابریشم و غیر آن باشد اشكالی برای هیچ كس ندارد، امّا اگر غیر ابریشم بقدری كم باشدكه به حساب نیاید برای مرد جایز نیست.
مسأله 767ـ در حال اضطرار و ناچاری پوشیدن لباس ابریشمی خالص و طلا بافت یا غصبی و یا لباسی كه از مردار تهیّه شده مانعی ندارد و می تواند با آن نماز بخواند.
[150]
مسأله 768ـ اگر غیر از لباس نجس و ابریشمی و طلا بافت یا لباسی كه از مردار یا حیوان حرام گوشت تهیّه شده لباس دیگری ندارد باید با همان نماز بخواند، ولی اگر لباس او منحصر به غصبی است و می تواند برهنه نماز بخواند باید به دستوری كه برای برهنگان گفته شد عمل كند.
مسأله 769ـ هرگاه لباسی كه نماز در آن جایز است در اختیار ندارد اگر می تواند باید بخرد یا كرایه كند واگر دیگری به او ببخشد یا عاریه دهد چنانچه منّت و ناراحتی زیادی نداشته باشد باید قبول كند.
مسأله 770ـ بنابر احتیاط واجب باید انسان از پوشیدن لباس شهرت خودداری كند، منظور از لباس شهرت لباسی است كه جنبه ریاكاری دارد و می خواهد به وسیله آن مثلاً به زهد و ترك دنیا مشهور شود، خواه از جهت پارچه یا رنگ آن باشد یا دوخت آن، امّا اگر واقعا قصدش ساده پوشیدن است و جنبه ریا كاری ندارد نه تنها جایز است بلكه عملی است شایسته و اگر كسی با لباس شهرت نماز بخواند نماز او باطل نیست.
مسأله 771ـ پوشیدن لباسی كه مایه هتك و بی آبرویی انسان یا منشأ فساد می شود اشكال دارد.
مسأله 772ـ احتیاط آن است كه مرد لباس مخصوص زنان و زن لباس مخصوص مردان را نپوشد، ولی نماز با آن اشكال ندارد.
مسأله 773ـ كسی كه باید خوابیده نماز بخواند هرگاه برهنه باشد، بنابر احتیاط واجب باید لحاف یا تشك او نجس یا ابریشم خالص و مانند آن كه در بالا گفته شد نباشد، مگر در حالت اضطرار.
مواردی كه نجس بودن لباس یا بدن نمازگزار جایز است
مسأله 774ـ در شش صورت اگر بدن یا لباس نمازگزار نجس باشد نماز او صحیح
[151]
است:
1ـ در جایی كه به واسطه زخم یا جراحت و دمل، لباس یا بدن به خون آلوده شده باشد.
2ـ در جایی كه خون موجود در لباس كمتر از درهم باشد (درهم تقریباً به اندازه یك «بند انگشت» اشاره است).
3ـ هرگاه لباسهای كوچك مانند جوراب و عرقچین او نجس باشد.
4ـ محمول متنجّس.
5ـ لباس زنی كه پرستار بچّه است.
6ـ در جایی كه ناچار است با بدن یا لباس نجس نماز بخواند. شرح اینها در مسائل آینده خواهد آمد.
مسأله 775ـ اوّل هرگاه در بدن یا لباس نمازگزار خون زخم یا جراحت یا دمل باشد اگر به گونه ای است كه آب كشیدن بدن یا لباس، كار مشكلی است تا وقتی كه زخم یا جراحت و دمل خوب نشده می تواند با آن نماز بخواند، همچنین است چركی كه با خون بیرون می آید، یا دوایی كه روی زخم می گذارند و نجس می شود، ولی اگر زخم بزودی خوب می شود و شستن خون آن از لباس یا بدن آسان است باید آن را آب كشد.
مسأله 776ـ جایی از لباس یا بدن كه با زخم فاصله دارد اگر با آن نجس
شود باید آن را آب بكشد، مگر جاهایی كه معمولاً خون از زخم به آنجا
سرایت می كند.
مسأله 777ـ هرگاه به آسانی می تواند زخم را پانسمان كند و از سرایت خون به سایر بدن یا لباس جلوگیری كند باید این كار را انجام دهد.
مسأله 778ـ هرگاه زخم داخل بینی یا دهان باشد و خونی از آن به بدن یا لباس رسد احتیاط واجب آن است كه با آن نماز نخواند، خون بواسیر نیز اگر از داخل بدن باشد همین حكم را دارد.
[152]
مسأله 779ـ كسی كه بدنش زخم است اگر در لباس یا بدن خود خونی ببیند و نداند از آن زخم است یا خون دیگر نماز خواندن با آن مشكل است.
مسأله 780ـ اگر چند زخم در بدن وجود دارد و بطوری نزدیك هم است كه یك زخم حساب می شود تا وقتی كه همه خوب نشده است نماز خواندن با آنها اشكال ندارد، ولی اگر به اندازه ای از هم دور است كه هر كدام یك زخم حساب می شود، هر كدام خوب شود باید بدن و لباس را از خون آن آب بكشد.
مسأله 781ـ دوم از موارد عفو، خون كمتر از درهم است كه در لباس نمازگزار باشد، نماز خواندن با آن جایز است به شرط این كه از خون حیض یا نفاس و استحاضه و خون سگ و خوك و مردار و خون حیوان حرام گوشت و همچنین خون كافر نباشد(بنابر احتیاط واجب).
مسأله 782ـ هرگاه خون در چند جای لباس پراكنده باشد اگر مجموع آن كمتر از درهم است برای نماز ضرری ندارد، ولی خونی كه بر بدن است به هر مقدار باشد بنابر احتیاط واجب باید آن را شست.
مسأله 783ـ هرگاه لباس دارای آستر است اگر خون به آستر نیز سرایت كند هر كدام خون جداگانه ای حساب می شود، ولی در پارچه اگر زیاد ضخیم نباشد و از یك طرف به طرف دیگر سرایت كند، پشت و روی آن یكی محسوب می شود.
مسأله 784ـ خونی كه كمتر از مقدار درهم است هرگاه بدون شستن از لباس زایل شود جای آن نجس است، ولی برای نماز اشكالی ندارد.
مسأله 785ـ اگر خونی كه در لباس است كمتر از درهم باشد و نجاست دیگری مانند بول روی آن بریزد نماز خواندن با آن جایز نیست.
مسأله 786ـ سوم از موارد عفو، لباسهای كوچك نمازگزار است، مانند عرقچین و جورابی كه نمی توان با آن عورت را پوشانید، اگر نجس باشد نماز با آنها صحیح است و همچنین انگشتر و عینك كه نجس شده است.
مسأله 787ـ چهارم، هرگاه دستمال یا لباس نجسی كه می توان با آن عورت را
[153]
پوشانید در جیب نمازگزار باشد نماز او صحیح است و همچنین سایر اشیاء نجس، ولی احتیاط مستحب اجتناب از آن است.
مسأله 788ـ پنجم، زنی كه پرستار بچّه است و نمی تواند برای نماز به آسانی لباس طاهر تهیّه كند، هرگاه در شبانه روز یك مرتبه لباس خود را بشوید می تواند با آن نماز بخواند، هرچند لباسش با بول بچّه نجس شود، ولی احتیاط آن است كه لباس خود را برای اوّلین نمازی كه به جا می آورد آب بكشد.
مسأله 789ـ هرگاه بتواند با وسایلی (مثلاً با پوشكهای معمولی) جلو سرایت نجاست بچّه را بگیرد باید چنین كند و نیز اگر لباسهای متعدد دارد باید از لباس پاك استفاده كند.
مستحبّات و مكروهات لباس نمازگزار
مسأله 790ـ چند چیز در لباس نمازگزار به امید ثواب مطلوب است، از آن جمله: پوشیدن لباس سفید و پاكیزه ترین لباسها و استعمال بوی خوش و انگشتر عقیق به دست كردن.
مسأله 791ـ ترك چند چیز در لباس نمازگزار به امید ثواب مطلوب است از جمله: پوشیدن لباس سیاه (مگر در مورد تعظیم شعائر، چادر، عبا، و عمّامه سادات) و لباس كثیف و تنگ و لباس كسی كه از نجاست پرهیز نمی كند، مخصوصاً لباس شرابخوار و باز بودن دكمه های لباس و پوشیدن لباسی كه نقش صورت دارد و همچنین انگشتری كه روی آن صورت انسان یا حیوانی نقش شده است.